U tuyến vú là gì? Nhận diện sớm để bảo vệ sức khỏe phụ nữ toàn diện

U tuyến vú là sự tăng sinh bất thường của mô tuyến trong vú, có thể là lành tính hoặc ác tính. Trong nhiều trường hợp, khối u không gây đau hay triệu chứng rõ rệt, khiến người bệnh dễ chủ quan. Tuy nhiên, việc phát hiện và điều trị sớm đóng vai trò quan trọng giúp bảo tồn mô tuyến vú, ngăn ngừa biến chứng và giảm thiểu nguy cơ ung thư.

Tổng quan về u tuyến vú

U tuyến vú bao gồm nhiều dạng khác nhau, từ các khối u lành tính như u xơ tuyến vú, u nang tuyến vú, cho đến các tổn thương ác tính như ung thư biểu mô tuyến vú. Mỗi dạng u có đặc điểm lâm sàng, nguy cơ tiến triển và phương pháp điều trị riêng biệt.

Theo thống kê, phần lớn u tuyến vú lành tính và có tiên lượng tốt. Tuy nhiên, người bệnh không nên tự đánh giá tính chất của khối u mà cần thực hiện khám, chẩn đoán hình ảnh và sinh thiết nếu cần thiết.

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ

Mặc dù nguyên nhân chính xác của u tuyến vú chưa được xác định rõ ràng, các yếu tố dưới đây có thể góp phần làm tăng nguy cơ hình thành khối u:

• Rối loạn nội tiết tố: Nồng độ estrogen và progesterone biến động, đặc biệt trong chu kỳ kinh nguyệt, thai kỳ, mãn kinh hoặc khi sử dụng liệu pháp nội tiết thay thế.
  
• Tiền sử gia đình: Có mẹ hoặc chị em gái từng mắc bệnh lý vú, đặc biệt là ung thư vú.
  
• Tuổi tác: Một số loại u thường xuất hiện ở nhóm tuổi nhất định. Ví dụ: u xơ tuyến vú thường gặp ở phụ nữ dưới 35 tuổi, ung thư vú phổ biến hơn sau tuổi 40.
  
• Lối sống thiếu lành mạnh: Chế độ ăn nhiều chất béo, ít vận động, sử dụng rượu, bia, thuốc lá có thể làm tăng nguy cơ.
  
• Tiền sử mắc bệnh lý vú: Từng bị tăng sản ống tuyến không điển hình, bệnh lý vú lành tính kèm tăng sinh.
  

Phân loại u tuyến vú thường gặp

1. U lành tính

• U xơ tuyến vú (Fibroadenoma): Là khối u tròn, chắc, di động dưới da, thường không đau, xuất hiện phổ biến ở phụ nữ trẻ tuổi. Phần lớn các trường hợp không cần phẫu thuật, chỉ theo dõi định kỳ nếu khối u ổn định.
  
• U nang tuyến vú (Breast cyst): Là khối chứa dịch, có thể mềm hoặc căng tức, thay đổi kích thước theo chu kỳ kinh nguyệt.
  
• U nhú trong ống tuyến sữa (Intraductal papilloma): Khối u nhỏ nằm gần núm vú, có thể gây tiết dịch. Một số trường hợp cần sinh thiết loại trừ ung thư tại chỗ.
  
• Tăng sản không điển hình: Tổn thương lành tính nhưng có nguy cơ cao tiến triển thành ung thư, thường được chỉ định cắt bỏ.
  

2. U ác tính

• Ung thư biểu mô ống tuyến vú xâm lấn (Invasive ductal carcinoma): Dạng ung thư phổ biến nhất, bắt nguồn từ ống dẫn sữa và có khả năng xâm lấn mô xung quanh.
  
• Ung thư biểu mô tiểu thùy (Lobular carcinoma): Khởi phát từ các tiểu thùy sản xuất sữa, dễ lan sang hai bên vú.
  
• Ung thư vú tại chỗ (DCIS, LCIS): Là giai đoạn sớm, tế bào ung thư chưa xâm lấn ra ngoài mô vú – điều trị sớm cho tiên lượng rất tốt.
  

Triệu chứng nhận biết u tuyến vú

Các triệu chứng có thể bao gồm:

• Khối u cứng, có ranh giới rõ hoặc không rõ, cảm nhận được khi sờ.
  
• Cảm giác căng tức, đau nhẹ vùng vú hoặc quanh khối u.
  
• Tiết dịch bất thường từ núm vú, đặc biệt nếu có máu.
  
• Thay đổi hình dạng, kích thước, vị trí của vú.
  
• Da vú sần sùi như vỏ cam, tụt núm vú, loét da không lành.
  

Lưu ý: Nhiều u tuyến vú, đặc biệt là u lành tính, không gây triệu chứng. Do đó, khám tầm soát định kỳ là biện pháp tối ưu để phát hiện sớm.

Chẩn đoán u tuyến vú

Quá trình chẩn đoán gồm:

• Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ đánh giá bằng tay để xác định vị trí, kích thước, độ di động của khối u.
  
• Siêu âm tuyến vú: Là phương pháp đầu tay, đặc biệt hiệu quả ở phụ nữ trẻ với mô vú dày.
  
• Chụp nhũ ảnh (Mammography): Phù hợp cho phụ nữ trên 40 tuổi hoặc khi nghi ngờ ung thư.
  
• Chụp cộng hưởng từ (MRI vú): Được chỉ định khi kết quả các xét nghiệm khác không rõ ràng, hoặc đánh giá tổn thương lan rộng.
  
• Sinh thiết kim nhỏ hoặc kim lõi: Lấy mẫu mô để xác định bản chất tế bào khối u.
  

Điều trị u tuyến vú

Tùy thuộc vào loại u, kích thước, vị trí và nguy cơ tiến triển, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp:

U lành tính

• Theo dõi định kỳ: Với các khối u nhỏ, không đau, không tăng kích thước.
  
• Can thiệp phẫu thuật: Khi khối u phát triển nhanh, gây đau, ảnh hưởng thẩm mỹ, hoặc nghi ngờ ác tính.
  

U ác tính (ung thư vú)

• Phẫu thuật: Cắt bỏ khối u hoặc toàn bộ tuyến vú tùy vào giai đoạn bệnh.
  
• Hóa trị: Sử dụng thuốc tiêu diệt tế bào ung thư, thường chỉ định sau mổ hoặc khi có nguy cơ di căn.
  
• Xạ trị: Dùng tia xạ tiêu diệt tế bào ung thư còn sót lại sau phẫu thuật.
  
• Liệu pháp nội tiết: Dành cho ung thư vú nhạy cảm với hormone, giúp ngăn chặn tái phát.
  
• Liệu pháp nhắm trúng đích: Áp dụng trong các trường hợp có yếu tố HER2 dương tính, mang lại hiệu quả cao.
  

Phòng ngừa và theo dõi u tuyến vú

• Tự khám vú tại nhà: Nên thực hiện mỗi tháng một lần, sau chu kỳ kinh nguyệt.
  
• Khám sàng lọc định kỳ: Phụ nữ từ 40 tuổi trở lên nên chụp nhũ ảnh hàng năm hoặc theo hướng dẫn của bác sĩ.
  
• Duy trì lối sống lành mạnh: Hạn chế rượu bia, không hút thuốc, ăn nhiều rau xanh, tập thể dục thường xuyên.
  
• Theo dõi khối u lành tính: Khám định kỳ để đảm bảo không có nguy cơ tiến triển hoặc biến chứng.
  

Khi nào cần đến gặp bác sĩ?

Hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa nếu bạn:

• Phát hiện khối bất thường khi tự khám vú.
  
• Có tiết dịch núm vú bất thường.
  
• Thấy da vú thay đổi màu sắc, hình dạng.
  
• Có tiền sử gia đình mắc ung thư vú.
  

Tại sao nên tầm soát và điều trị u tuyến vú tại các cơ sở y tế uy tín?

U tuyến vú là một trong những bệnh lý cần được theo dõi và can thiệp đúng chuyên môn. Khám và điều trị tại các bệnh viện đa khoa lớn, có khoa Ung bướu hoặc chuyên khoa Vú sẽ giúp:

• Đảm bảo độ chính xác trong chẩn đoán thông qua các kỹ thuật hình ảnh hiện đại.
  
• Lập kế hoạch điều trị cá nhân hóa, tối ưu hiệu quả và thẩm mỹ.
  
• Hỗ trợ tâm lý, tư vấn dinh dưỡng, phục hồi chức năng sau điều trị ung thư vú.
  

Kết luận

U tuyến vú không phải lúc nào cũng nguy hiểm, nhưng chủ quan là điều không nên. Khám sàng lọc định kỳ, phát hiện sớm và điều trị đúng cách sẽ giúp bạn kiểm soát tốt bệnh lý này, bảo vệ sức khỏe vú – vốn gắn liền với thiên chức và chất lượng sống của người phụ nữ.

Phòng khám 542 Healthcare với đội ngũ bác sĩ giỏi, trang thiết bị hiện đại, là địa chỉ tin cậy trong tầm soát và điều trị bệnh lý tuyến vú. Nếu bạn đang có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, đừng ngần ngại đến để được thăm khám và tư vấn kịp thời.